Toàn cảnh thị trường vận tải biển đầu năm và dự báo cước quý 2 năm 2025

Ngày đăng: 04/06/2025 02:39 PM

    Tổng quan những thay đổi và biến động của thị trường trong Quý 1/2025

    Trong quý 1/2025, thị trường vận tải biển toàn cầu đã trải qua nhiều biến động đáng chú ý, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động logistics và chuỗi cung ứng quốc tế. Dưới đây là những yếu tố chính tác động đến thị trường trong giai đoạn này:

    Ảnh hưởng do căng thẳng địa chính trị

    Tình hình bất ổn tại khu vực Biển Đỏ, đặc biệt là các cuộc tấn công của lực lượng Houthi, đã khiến nhiều tuyến vận tải từ châu Á sang châu Âu phải chuyển hướng qua mũi Hảo Vọng. Điều này làm tăng thời gian vận chuyển và chi phí, đẩy giá cước trên các tuyến châu Á - châu Âu tăng gấp đôi so với mức trước đây. Tuy nhiên, nếu căng thẳng Biển Đỏ hạ nhiệt, các tuyến hàng hải có thể được mở lại, tạo điều kiện cho giá cước giảm từ quý 2/2025.

    Tác động từ chính sách thuế quan

    Chính sách áp thuế bổ sung của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump, bao gồm thuế 25% đối với hàng hóa từ Mexico và Canada, cùng 10% đối với hàng từ Trung Quốc, đã làm gia tăng nhu cầu vận tải trước khi thuế có hiệu lực. Điều này dẫn đến áp lực lên giá cước trong quý 1/2025, đặc biệt trên các tuyến châu Á - Mỹ. Tuy nhiên, gần đây thuế đối ứng của Mỹ có thể khiến nhu cầu vận tải giảm trong quý 2/2025, giúp giá cước hạ nhiệt.

    Biến động giá cước và chi phí vận chuyển

    Đầu năm 2025, giá cước vận tải biển ghi nhận sự biến động mạnh. Cụ thể, cước vận tải từ châu Á đến Bắc Âu giảm 11%, còn 3.667 USD/container 40 feet, trong khi tuyến châu Á - bờ Tây Hoa Kỳ tăng 3%, đạt 5.078 USD/container. Tình trạng thiếu hụt container, đặc biệt trên các tuyến thương mại quan trọng như châu Á - Mỹ, tiếp tục gây áp lực lên chi phí vận chuyển. Giá dầu nhiên liệu hàng hải (bunker fuel) đã tăng khoảng 8% trong quý 1/2025, ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vận hành của các hãng tàu.

    Quy định mới về môi trường

    Các quy định khử carbon của IMO đang thúc đẩy các hãng tàu đầu tư vào đội tàu xanh, làm tăng chi phí vận hành trong ngắn hạn nhưng có thể giảm chi phí dài hạn. Điều này sẽ tạo ra cơ hội, nhưng cũng gây ra rủi ro cho các công ty không thể hoặc không muốn thích nghi. Nếu chuyển sang người tiêu dùng, chi phí tăng thêm dưới hình thức các quy định mới hoặc thuế carbon có thể tác động tiêu cực đến nhu cầu của ngành.

    Tắc nghẽn tại các cảng lớn

    Đầu năm 2025, tình trạng tắc nghẽn tại các cảng biển trên toàn cầu đã gây ra nhiều khó khăn cho hoạt động vận tải và chuỗi cung ứng. Tình trạng này đã khiến thời gian chờ đợi tại các cảng kéo dài, chi phí vận chuyển tăng cao và ảnh hưởng đến kế hoạch kinh doanh của nhiều doanh nghiệp. Các chuyên gia dự báo tắc nghẽn sẽ tiếp tục trong những tháng tới, đòi hỏi doanh nghiệp cần linh hoạt và chủ động trong kế hoạch logistics để giảm thiểu tác động tiêu cực.

    Tái cấu trúc liên minh hãng tàu và ảnh hưởng đến thị trường

    Năm 2025 chứng kiến sự tái cấu trúc các liên minh hãng tàu, với việc chấm dứt liên minh 2M (MSC - Maersk) và sự hình thành của liên minh mới Gemini Cooperation (Maersk - HapagLloyd). Thay đổi này dự kiến sẽ ảnh hưởng đến chiến lược của các chủ hàng, đặc biệt trong việc quản lý chi phí và lựa chọn tuyến đường vận chuyển.

    Chuyển đổi mô hình thương mại

    Năm 2025 được dự báo sẽ là thời điểm diễn ra nhiều thay đổi lớn trong hoạt động thương mại toàn cầu. Xu hướng này đã bắt đầu từ vài năm trước, do lo ngại về rủi ro khi phụ thuộc vào nguồn cung duy nhất từ một quốc gia – điển hình là "Trung Quốc cộng 1" (China Plus 1) đã trở thành xu thế rõ rệt. Việc chuyển dịch chuỗi cung ứng sang các quốc gia khác dự kiến sẽ gia tăng nhanh chóng trong các năm tới. Những mô hình thương mại mới đang dần hình thành, đòi hỏi ngành logistics phải được tái cấu trúc toàn diện, đồng thời các doanh nghiệp cần tăng cường tính linh hoạt, khả năng thích ứng và ứng dụng công nghệ hiện đại. Vấn đề đặt ra là liệu các quốc gia như Việt Nam, Ấn Độ và khu vực Đông Nam Á có thể đáp ứng được yêu cầu về năng lực và độ tin cậy từ các nhà sản xuất hay không.

    Diễn biến đáng chú ý của giá cước vận tải biển trong quý 1/2025

    Trong năm 2025, giá cước vận tải container giao ngay (spot rates) đã liên tục giảm. Chỉ số SCFI đã giảm 19% và WCI giảm 14% tính từ đầu năm, chủ yếu do nhu cầu suy yếu và tình trạng đình công tại các cảng bờ Đông nước Mỹ đã được giải quyết.

    Ngày 20/3/2025, chỉ số tổng hợp WCI do Drewry công bố đã giảm 4%, xuống còn 2.264 USD cho mỗi container 40 feet – thấp hơn 78% so với mức đỉnh 10.377 USD vào thời kỳ cao điểm của đại dịch (tháng 9/21). Đây cũng là mức thấp nhất kể từ tháng 1/2024. Tuy vậy, con số này vẫn cao hơn 118% so với mức trung bình giai đoạn trước đại dịch.

    Chỉ số Container Nội Á của Drewry (IACI) đã giảm 2%, xuống còn 604 USD cho mỗi container 40 feet trong nửa đầu tháng 3. IACI là mức trung bình có trọng số của giá giao ngay trên 18 tuyến thương mại chính trong khu vực châu Á, hiện vẫn cao hơn 39% so với cùng kỳ tháng 3 năm 2024. Drewry dự báo rằng chi phí vận tải sẽ ổn định trong vài tuần tới khi thời gian giao hàng được cải thiện và hoạt động logistics trở lại bình thường sau kỳ nghỉ lễ.

    Theo Clarksons Research, thị trường cước giao ngay dự kiến sẽ tiếp tục suy yếu do các nguyên nhân sau:

    Động lực tăng trưởng trong bối cảnh thị trường phức tạp

    Tăng trưởng kinh tế thế giới

    Theo dự báo của OECD, tăng trưởng GDP toàn cầu năm 2025 dự kiến đạt 3,3%, nhỉnh hơn mức 3,2% của năm 2024. Các khu vực lớn như Mỹ (2,8%), Eurozone (1,3%) và Trung Quốc (4,7%) được kỳ vọng sẽ hỗ trợ tốt cho nhu cầu vận tải hàng hóa. Năm 2025, sản lượng vận tải và hậu cần toàn cầu dự kiến tăng 4,1%, tiếp theo là mức tăng 3,7% vào năm 2026. Động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ đầu tư kinh doanh và sản xuất mạnh mẽ ở Châu Mỹ, Châu Á - Thái Bình Dương và Châu Âu.

    Thị trường Việt Nam

    Việt Nam tiếp tục đóng vai trò là một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, nhờ hệ thống cảng biển hiện đại như cảng TP. Hồ Chí Minh (VNSGN), đáp ứng tốt nhu cầu xuất nhập khẩu. Dự báo, thị trường vận tải và logistics của Việt Nam sẽ đạt giá trị 48,38 tỷ USD vào năm 2024, và tăng trưởng với tốc độ CAGR 6,19%, lên tới 65,34 tỷ USD vào năm 2029. Tuy nhiên, giá cước vận tải nội địa hiện đang chịu áp lực do tình trạng dư thừa nguồn cung tàu container, đặc biệt là trên tuyến Bắc – Nam, với giá cước chỉ dao động khoảng 100.000 – 200.000 đồng/container 20 feet.

    Nhu cầu thị trường

    Thương mại container toàn cầu trong dài hạn dự kiến sẽ tăng trưởng trung bình 3,6% mỗi năm trong giai đoạn 2024–2028. Riêng trong giai đoạn 2025–2028, khối lượng thương mại container toàn cầu có thể tăng thêm khoảng 6,1 triệu TEU mỗi năm. Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương được đánh giá là khu vực đi đầu trong sự mở rộng này, tiếp tục củng cố vị thế là trung tâm sản xuất và xuất khẩu hàng đầu thế giới.

     

    Dự báo giá cước vận tải biển Quý 2/2025

    Tuyến Việt Nam - Bắc Âu

    Nếu tình hình căng thẳng tại Biển Đỏ lắng dịu, giá cước vận tải có thể giảm từ 5% đến 10% nhờ tuyến vận chuyển được khôi phục. Tăng trưởng kinh tế châu Âu được dự báo chậm lại (GDP Eurozone khoảng 0,8-1% trong giai đoạn 2024-2025), nên nhu cầu nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam (như dệt may, điện tử) không có đột biến. Tuy nhiên, nếu xung đột kéo dài, giá cước có thể vẫn duy trì ở mức cao.

    Phần lớn các hãng tàu đã ngừng áp dụng phụ phí mùa cao điểm (PSS) cho tuyến Bắc Âu, do dự báo nhu cầu không có nhiều thay đổi trong tháng 4 – trái ngược với khu vực Nam Âu. Ở Địa Trung Hải, một số hãng vẫn đang thúc đẩy việc áp dụng PSS cho tháng 4, đặc biệt tại khu vực Tây Địa Trung Hải. Mức phụ phí dao động từ 700 đến 1.000 USD cho mỗi container 40 feet, do nhu cầu tăng cao và tình trạng quá tải.

    Tuyến Việt Nam - Bắc Mỹ

    Giá cước vận tải có thể giảm nhẹ hoặc duy trì ở mức cao. Trong quý 2, giá có thể giảm từ 5-10% nếu tình hình Biển Đỏ ổn định và nguồn cung container được cải thiện.

    Chính sách thuế quan mới của Mỹ dưới chính quyền hiện tại có khả năng ảnh hưởng đến dòng hàng hóa từ châu Á. Tuy nhiên, tác động lớn hơn được dự báo sẽ xảy ra vào cuối năm 2025 thay vì trong quý 2.

    Tuyến Việt Nam – Úc/New Zealand

    Trong trường hợp căng thẳng tại Biển Đỏ được giảm nhiệt, nhu cầu vận tải không có sự gia tăng đột biến và nguồn cung container được cải thiện, giá cước tuyến Việt Nam – châu Úc có thể giảm khoảng 5-10% so với đầu năm 2025. Nếu tình hình ổn định nhưng không có nhiều cải thiện, giá cước có khả năng giữ nguyên như trong quý 1/2025.

    Tuyến Việt Nam – Nam Mỹ

    Nếu cuộc khủng hoảng tại Biển Đỏ dịu bớt vào đầu năm 2025 và các hãng tàu trong liên minh duy trì hoạt động ổn định, giá cước vận chuyển từ Việt Nam sang Nam Mỹ có thể giảm nhẹ từ 5-10% so với mức đỉnh trong quý 1/2025 (thời điểm “đẩy hàng sớm” đã kết thúc). Trong trường hợp căng thẳng kéo dài nhưng nhu cầu xuất khẩu không thay đổi, giá cước có thể được giữ ở mức tương đương đầu năm.

    Tuyến Việt Nam – Đông Nam Á (Thái Lan, Singapore, Malaysia)

    Giá cước vận tải dự kiến duy trì ổn định trong thời gian tới. Nhờ sự phát triển thương mại nội khối ASEAN và các hiệp định như RCEP, nhu cầu vận tải ổn định dù không tăng mạnh. Mức giá hiện tại (quý 1/2024) đã tăng 10-20%, tuy nhiên trong quý 2/2025, giá có khả năng giữ nguyên do thiếu các yếu tố lớn gây biến động.

    Tuyến Việt Nam – Đông Á (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc)

    Giá cước vận tải tại các tuyến nội Á được dự đoán sẽ giữ ổn định hoặc tăng nhẹ. Do khoảng cách vận chuyển ngắn, các tuyến này ít bị tác động bởi các yếu tố toàn cầu như tình hình Biển Đỏ, tuy nhiên lại phụ thuộc nhiều vào nhu cầu sản xuất và xuất khẩu của Trung Quốc. Nếu Trung Quốc tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu (với dự báo GDP đạt 4,8% trong giai đoạn 2024–2025), giá cước có thể tăng nhẹ do sự cạnh tranh về container.

    Tại Nhật Bản và Hàn Quốc, nhu cầu nhập khẩu hàng điện tử và dệt may từ Việt Nam vẫn duy trì ổn định, góp phần giữ giá cước không biến động nhiều. Trong quý 1/2024, giá cước từ Hải Phòng đi Hàn Quốc từng tăng tới 50%, nhưng dự kiến trong quý 2/2025, giá sẽ ổn định hơn.

     

    Gợi ý dành cho doanh nghiệp chủ hàng

    Nguồn: InterLOG

     

    Hàng Hải Thái Bình - Nhà cung cấp dịch vụ vận tải biển và các sản phẩm hàng hải chất lượng cao 

    Liên hệ ngay để được hỗ trợ

    Chia sẻ:
    Bài viết khác:
    Hotline
    Zalo